Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Кыргызстандагы жаңы төрөлгөн ымыркайлардагы тубаса жүрөк кемтиктери боюнча неонаталдык жардам: көйгөйлөр жана мүмкүнчүлүктөр

Кыргызстандагы жаңы төрөлгөн ымыркайлардагы тубаса жүрөк кемтиктери боюнча неонаталдык жардам: көйгөйлөр жана мүмкүнчүлүктөр
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Жүрөк-кан тамыр оорулардын арасында ымыркайларда тукум куучу жүрөк кемтиктери (ТКЖК) аймакка жана медициналык тейлөөнүн деңгээлине карабастан, алдыңкы орунда турат. Өнүккөн өлкөлөрдө тукум куучу аномалиялардын азайышы байкалганы менен, ТКЖК ымыркай өлүмүнүн негизги себептеринин бири бойдон калууда. Изилдөөнүн максаты – Кыргыз Республикасында тукум куучу кемтиктердин, анын ичинде ТКЖКнын, таралышын жана алардын ымыркайлардын өлүмүнө тийгизген таасирин аныктоо. Материалдар жана методдор. 2020–2024-жылдар аралыгында Улуттук статистика комитетинин жана Улуттук эне жана баланы коргоо борборунун (УЭБКБ) расмий статистикалык маалыматтарына ретроспек тивдүү талдоо жүргүзүлдү. Жыйынтыктар. Кыргызстанда төрөлүүнүн саны 2020-жылы 158 112ден 2023-жылы 145 977ге чейин кыскарганына жана ымыркайлар өлүмүнүн бир аз төмөндөшүнө (2270тен 2040 учурга чейин) карабастан, ТКЖКнын аныкталуу көрсөткүчтөрүндө туруксуз динамика сакталып жатат. Ошол эле учурда тукум куучу аномалиялардын жалпы кездешүү деңгээли өсүүдө. 2022–2024-жылдар аралыгында УЭБКБда ТКЖКнын 197 учуру катталган, жылдар боюнча 53, 78 жана 66 учур болуп өзгөргөн. Тукум куучу кемтиктердин жалпы саны 3565тен 4564кө чейин көбөйгөнүнө карабастан, ТКЖКнын аныкталышы туруксуз бойдон калууда. Корутунду. ТКЖК Кыргызстанда ымыркайлар өлүмүнүн түзүмүндө маанилүү ролду ойноосун улантууда. Тийиштүү деңгээлдеги диагностиканын жоктугу жана адистештирилген жардамдын жеткиликтү үлүгүнүн чектелүүсү ТКЖКны аныктоо үчүн неонаталдык скринингди киргизүүнүн жана ыкчам табуу мүмкүнчүлүктөрүн кеңейтүүнүн зарылдыгын көрсөтөт.

Авторлор жөнүндө

Жумагулова Гульнара Смагуловна, ассистент кафедры факультетской педиатрии Кыргызской государственной медицинская академия им. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Боронбаева Эльнура Кочконовна, кандидат медицинских наук, доцент, советник министра МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Zhumagulova Gulnara Smagulovna, Assistant of the Department of Faculty Pediatrics, Kyrgyz State Medical Academy named after I.K. Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic
Boronbaeva Elnura Kochkonovna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor, Advisor to the Minister of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic


Жумагулова Гульнара Смагуловна, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын педиатрия факультетинин ассистенти, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Боронбаева Элнура Кочконовна, медицина илимдеринин кандидаты, доцент, Саламаттыкты сактоо министринин кеңешчиси, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Шарыкин А.С. Врожденные пороки сердца [Текст] / А.С. Шарыкин //: руководство для педиатров, кардиологов, неонатологов, 2009. – 5 с.
2. Rosano A., Botto L.D., Botting B Infant mortality and congenital anomalies from 1950 to 1994: An international perspective //
J.Epidemiol. Community Health.- 2000. - Vol. 54. – P. 660 - 666
3. Бокерия Л.А. Сердечно – сосудистая хирургия [Текст] Л.А. Бокерия, Р.Г Гудкова // Болезни и врожденные аномалии си
стемы кровообращения. – М.: Издательство НЦССХ им. А.Н. Бакулева РАМН, 2002.
4. Махдис Камали, Джеймс Э.Райт, Чолпон Иманалиева и др. //Тенденция и факторы младенческой смертности в Кыргызс
тане: страновое исследование в рамках программы Countdown // Доклады Института государственного управления и по
литики Университета Центральной Азии (УЦА) – 2021. - №61. – С.1- 61
5. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики 2023 год, https: // stat. gov. Kg / ru /
6. Юнисеф (детский фонд ООН).https://data.unicef.org/topic/child-survival/under-five-mortality
7. ВОЗ 2022 – 2023 https//www.who.int/data/gho/publications/world-health-statistics
8. Национальный центр охраны материнства и детства // ncomid_official https:// www.facebook.сom/share/p/191AZeSKkB/)
9. Зарипов Д.Э. Актуальность врожденных пороков сердца в Кыргызской Республике [Текст] Д.Э. Зарипов, ж.И. Ашимов,
С.М. Шахнабиев // Бюллетень науки и практики – 2020. Т.6, - № 1 – С. 92 – 95 https: // doi.org /10.33619/2414 – 2948/50/ 09

1. Sharykin A.S. Congenital heart defects [Text] / A.S. Sharykin //: manual for pediatricians, cardiologists, neonatologists, 2009. – 5 p.
2. Rosano A., Botto L.D., Botting B Infant mortality and congenital anomalies from 1950 to 1994: An international perspective //
J. Epidemiol. Community Health.- 2000. - Vol. 54. – P. 660 - 666
3. Bokeria L.A. Cardiovascular surgery [Text] L.A. Bokeria, R.G. Gudkova // Diseases and congenital anomalies of the circulatory system. – M.: Publishing House of the A.N. Bakuleva RAMS, 2002.
4. Makhdis Kamali, James E. Wright, Cholpon Imanalieva et al. // Trend and factors of infant mortality in Kyrgyzstan: a country study within the Countdown program // Reports of the Institute of Public Policy and Administration of the University of Central Asia (UCA) - 2021. - No. 61. - P. 1- 61
5. National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic 2023, https: // stat. gov. Kg / ru /
6. UNICEF (UN Children's Fund). https://data.unicef.org/topic/child-survival/under-five-mortality
7. WHO 2022 - 2023 https//www.who.int/data/gho/publications/world-health-statistics
8. National Center for Maternal and Child Health // ncomid_official https:// www.facebook.com/share/p/191AZeSKkB/)
9. Zaripov D.E. Relevance of congenital heart defects in the Kyrgyz Republic [Text] D.E. Zaripov, J.I. Ashimov,
S.M. Shakhnabiev // Bulletin of Science and Practice - 2020. Vol. 6, - No. 1 - P. 92 - 95 https: // doi.org /10.33619/2414 - 2948/50/ 09

1. Шарыкин А.С. Жүрөктүн тубаса кемтиктери [Текст] / А.С. Шарыкин //: педиатрлар, кардиологдор, неонатологдор үчүн колдонмо, 2009. – 5 б.
2. Rosano A., Botto L.D., Botting B Ымыркайлардын өлүмү жана тубаса аномалиялар 1950-жылдан 1994-жылга чейин: Эл аралык көз караш //
J. Epidemiol. Community Health. - 2000. - Т. 54. – С. 660 - 666
3. Бокерия Л.А.Жүрөк-кан тамыр хирургиясы [Текст] Л.А.Бокерия, Р.Г. Гудкова // Оорулар жана тубаса аномалиялар
кан айлануу системалары. – М.: А.Н. атындагы Улуттук кардиология жана хирургия борборунун басмасы. Бакулева РАМС, 2002.
4. Махдис Камали, Джеймс Э.Райт, Чолпон Иманалиева жана башкалар // Кыргызстандагы наристелердин өлүмүнүн тенденциялары жана факторлорутан: Countdown программасынын алкагында өлкөнү изилдөө // Мамлекеттик башкаруу институтунун баяндамалары жана Борбордук Азия Университетинин (БАУ) – 2021. - №61. – С.1- 61
5. Кыргыз Республикасынын Улуттук статистикалык комитети 2023, https: // стат. gov. Кг / ру /
6. ЮНИСЕФ (БУУ Балдар Фонду). https://data.unicef.org/topic/child-survival/under-five-mortality
7. ДСУ 2022 – 2023 https://www.who.int/data/gho/publications/world-health-statistics
8. Эне жана баланы коргоо улуттук борбору // ncomid_official https:// www.facebook.com/share/p/191AZeSKkB/)
9. Зарипов Д.Э. Кыргыз Республикасындагы тубаса жүрөк кемтиктеринин актуалдуулугу [Текст] Д.Э. Зарипов, ф.И. Ашимов, CM. Шахнабиев // Илим жана практика жарчысы - 2020. Т. 6, - № 1 - С. 92 - 95 https: // doi.org /10.33619/2414 - 2948/50/ 09

Для цитирования

Жумагулова Г.С., Боронбаева Э.К. Неонатальная помощь новорожденным с врожденными пороками сердца в Кыргызстане: проблемы и возможности. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызста на» 2025, № 1, с. 12-16. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.1.12.16

For citation

Zhumagulova G.S., Boronbaeva E.K.Neonatal Care for Newborns with Congenital Heart Defects in Kyrgyzstan: Challenges and Opportunities Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2025, No., 1p. 12-16.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.1.12.16

Цитата үчүн

Жумагулова Г.С., Боронбаева Э.К.  Кыргызстандагы жаңы төрөлгөн ымыркайлардагы тубаса жүрөк кемтиктери
боюнча неонаталдык жардам: көйгөйлөр жана мүмкүнчүлүктөр. Кыргызстандын саламаттык сактоо
илимий-практикалык журналы 2025, № 1, б. 12-16. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.1.12.16

Авторлор Жумагулова Г.С., Боронбаева Э.К.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.1.12.16
Беттер 12-16
Негизги сөздөр Диагностика, Жаңы төрөлгөн, Тубаса жүрөк кемтиги, Ымыркайлардын өлүм-житими, Пульсоксиметрия
Орусча
Об авторах

Жумагулова Гульнара Смагуловна, ассистент кафедры факультетской педиатрии Кыргызской государственной медицинская академия им. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Боронбаева Эльнура Кочконовна, кандидат медицинских наук, доцент, советник министра МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Шарыкин А.С. Врожденные пороки сердца [Текст] / А.С. Шарыкин //: руководство для педиатров, кардиологов, неонатологов, 2009. – 5 с.
2. Rosano A., Botto L.D., Botting B Infant mortality and congenital anomalies from 1950 to 1994: An international perspective //
J.Epidemiol. Community Health.- 2000. - Vol. 54. – P. 660 - 666
3. Бокерия Л.А. Сердечно – сосудистая хирургия [Текст] Л.А. Бокерия, Р.Г Гудкова // Болезни и врожденные аномалии си
стемы кровообращения. – М.: Издательство НЦССХ им. А.Н. Бакулева РАМН, 2002.
4. Махдис Камали, Джеймс Э.Райт, Чолпон Иманалиева и др. //Тенденция и факторы младенческой смертности в Кыргызс
тане: страновое исследование в рамках программы Countdown // Доклады Института государственного управления и по
литики Университета Центральной Азии (УЦА) – 2021. - №61. – С.1- 61
5. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики 2023 год, https: // stat. gov. Kg / ru /
6. Юнисеф (детский фонд ООН).https://data.unicef.org/topic/child-survival/under-five-mortality
7. ВОЗ 2022 – 2023 https//www.who.int/data/gho/publications/world-health-statistics
8. Национальный центр охраны материнства и детства // ncomid_official https:// www.facebook.сom/share/p/191AZeSKkB/)
9. Зарипов Д.Э. Актуальность врожденных пороков сердца в Кыргызской Республике [Текст] Д.Э. Зарипов, ж.И. Ашимов,
С.М. Шахнабиев // Бюллетень науки и практики – 2020. Т.6, - № 1 – С. 92 – 95 https: // doi.org /10.33619/2414 – 2948/50/ 09

Для цитирования

Жумагулова Г.С., Боронбаева Э.К. Неонатальная помощь новорожденным с врожденными пороками сердца в Кыргызстане: проблемы и возможности. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызста на» 2025, № 1, с. 12-16. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.1.12.16

Англисче
About authors

Zhumagulova Gulnara Smagulovna, Assistant of the Department of Faculty Pediatrics, Kyrgyz State Medical Academy named after I.K. Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic
Boronbaeva Elnura Kochkonovna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor, Advisor to the Minister of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic


References

1. Sharykin A.S. Congenital heart defects [Text] / A.S. Sharykin //: manual for pediatricians, cardiologists, neonatologists, 2009. – 5 p.
2. Rosano A., Botto L.D., Botting B Infant mortality and congenital anomalies from 1950 to 1994: An international perspective //
J. Epidemiol. Community Health.- 2000. - Vol. 54. – P. 660 - 666
3. Bokeria L.A. Cardiovascular surgery [Text] L.A. Bokeria, R.G. Gudkova // Diseases and congenital anomalies of the circulatory system. – M.: Publishing House of the A.N. Bakuleva RAMS, 2002.
4. Makhdis Kamali, James E. Wright, Cholpon Imanalieva et al. // Trend and factors of infant mortality in Kyrgyzstan: a country study within the Countdown program // Reports of the Institute of Public Policy and Administration of the University of Central Asia (UCA) - 2021. - No. 61. - P. 1- 61
5. National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic 2023, https: // stat. gov. Kg / ru /
6. UNICEF (UN Children's Fund). https://data.unicef.org/topic/child-survival/under-five-mortality
7. WHO 2022 - 2023 https//www.who.int/data/gho/publications/world-health-statistics
8. National Center for Maternal and Child Health // ncomid_official https:// www.facebook.com/share/p/191AZeSKkB/)
9. Zaripov D.E. Relevance of congenital heart defects in the Kyrgyz Republic [Text] D.E. Zaripov, J.I. Ashimov,
S.M. Shakhnabiev // Bulletin of Science and Practice - 2020. Vol. 6, - No. 1 - P. 92 - 95 https: // doi.org /10.33619/2414 - 2948/50/ 09

For citation

Zhumagulova G.S., Boronbaeva E.K.Neonatal Care for Newborns with Congenital Heart Defects in Kyrgyzstan: Challenges and Opportunities Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2025, No., 1p. 12-16.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.1.12.16

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Жумагулова Гульнара Смагуловна, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын педиатрия факультетинин ассистенти, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Боронбаева Элнура Кочконовна, медицина илимдеринин кандидаты, доцент, Саламаттыкты сактоо министринин кеңешчиси, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Шарыкин А.С. Жүрөктүн тубаса кемтиктери [Текст] / А.С. Шарыкин //: педиатрлар, кардиологдор, неонатологдор үчүн колдонмо, 2009. – 5 б.
2. Rosano A., Botto L.D., Botting B Ымыркайлардын өлүмү жана тубаса аномалиялар 1950-жылдан 1994-жылга чейин: Эл аралык көз караш //
J. Epidemiol. Community Health. - 2000. - Т. 54. – С. 660 - 666
3. Бокерия Л.А.Жүрөк-кан тамыр хирургиясы [Текст] Л.А.Бокерия, Р.Г. Гудкова // Оорулар жана тубаса аномалиялар
кан айлануу системалары. – М.: А.Н. атындагы Улуттук кардиология жана хирургия борборунун басмасы. Бакулева РАМС, 2002.
4. Махдис Камали, Джеймс Э.Райт, Чолпон Иманалиева жана башкалар // Кыргызстандагы наристелердин өлүмүнүн тенденциялары жана факторлорутан: Countdown программасынын алкагында өлкөнү изилдөө // Мамлекеттик башкаруу институтунун баяндамалары жана Борбордук Азия Университетинин (БАУ) – 2021. - №61. – С.1- 61
5. Кыргыз Республикасынын Улуттук статистикалык комитети 2023, https: // стат. gov. Кг / ру /
6. ЮНИСЕФ (БУУ Балдар Фонду). https://data.unicef.org/topic/child-survival/under-five-mortality
7. ДСУ 2022 – 2023 https://www.who.int/data/gho/publications/world-health-statistics
8. Эне жана баланы коргоо улуттук борбору // ncomid_official https:// www.facebook.com/share/p/191AZeSKkB/)
9. Зарипов Д.Э. Кыргыз Республикасындагы тубаса жүрөк кемтиктеринин актуалдуулугу [Текст] Д.Э. Зарипов, ф.И. Ашимов, CM. Шахнабиев // Илим жана практика жарчысы - 2020. Т. 6, - № 1 - С. 92 - 95 https: // doi.org /10.33619/2414 - 2948/50/ 09

Цитата үчүн

Жумагулова Г.С., Боронбаева Э.К.  Кыргызстандагы жаңы төрөлгөн ымыркайлардагы тубаса жүрөк кемтиктери
боюнча неонаталдык жардам: көйгөйлөр жана мүмкүнчүлүктөр. Кыргызстандын саламаттык сактоо
илимий-практикалык журналы 2025, № 1, б. 12-16. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.1.12.16

Көрүүлөр: 307
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support